Chipmachinemaker ASML mag technici uit Syrië, Iran, Noord-Korea of Cuba terecht werk weigeren als deze sollicitanten geen Nederlandse nationaliteit of een permanente verblijfsvergunning voor Nederland hebben. Sollicitanten uit deze zogenoemde schurkenstaten komen niet in aanmerking voor specifieke functies. Het College voor de Rechten van de Mens vindt dat dit onderscheid niet is verboden vanwege een wettelijke uitzondering.
ASML mag van dit College een aanvullende eis van nationaliteit stellen omdat de Amerikaanse exportregels (Export Administration Regulations) gelijkgesteld kunnen worden aan zogenoemde algemeen verbindende voorschriften. Bij de vervaardiging van geavanceerde chipmachines past ASML complexe Amerikaanse technieken toe die niet alleen voor civiele zaken maar ook voor militaire doeleinden gebruikt kunnen worden. De VS heeft bepaald dat deze technieken in principe niet naar eerdergenoemde ‘schurkenstaten’ mogen worden geëxporteerd. Amerikaanse regelgeving bepaalt dat werknemers uit deze landen niet met deze ‘dual use’ technieken mogen werken en hier geen toegang toe mogen hebben, meldt het AD in een bericht hierover.
In 2020 solliciteerde een Syrische elektro-ingenieur bij ASML op een vacature voor testingenieur. Na een sollicitatieprocedure van een halfjaar kreeg hij een dag voordat hij het contract zou tekenen te horen dat hij de baan toch niet kreeg, vanwege zijn nationaliteit.
Zijn zulke gevallen niet gewoon discriminatie?, wilde antidiscriminatiebureau Radar (Regionale Anti Discriminatie Actie Raad) weten. De stichting uit Rotterdam spande bij het College voor de Rechten van de Mens een zaak aan tegen ASML. Als het College ASML ongelijk zou geven en een man met alleen de Syrische nationaliteit moet aannemen, riskeert het bedrijf uit Veldhoven hoge boetes en strafrechtelijke vervolging in de VS. Ook zei ASML het risico te lopen van die Amerikaanse technieken te worden uitgesloten. Dat zou consequenties hebben voor het primaire productieproces. Ook zijn er dan risico’s op sancties voor de werknemer(s) in kwestie. Het College verwierp de bezwaren van Radar.
Lees het oordeel van het College.
