ANALYSE – Nu een tweede presidentschap van Trump zo goed als zeker is, kan de tech-industrie zich opmaken voor de gevolgen. Zeker is dat er in Washington een andere wind gaat waaien die ook in Nederland voelbaar zal zijn.
Via de EU heeft Nederland de eigen ai-regulering, privacywetten en wetgeving op gebied van cybersecurity en gegevensbescherming. Maar de tech-industrie wordt zwaar door Amerikaanse bedrijven gedomineerd. Soeverein is ons land allerminst.
Marijn van Vliet, politiek adviseur en directeur bij de branchevereniging DINL (Digitale Infrastructuur Nederland), stelt in een eerste reactie dat de herverkiezing van Trump de strategische autonomie boven aan de politieke agenda zet. ‘Dat geldt ook voor het digitale domein. We moeten investeren in Nederlandse en Europese digitale infrastructuur en ecosystemen, zeekabels tot cloud tot ai en quantum. Uiteraard hopen we dat de VS een betrouwbare partner in handel, geopolitiek en waarden blijft, maar we moeten nu investeren in het verminderen van risicovolle afhankelijkheden.’
De laatste technologische peiling van Ernst & Young (EY), gepubliceerd in oktober, onthulde dat driekwart van ruim vijfhonderd tech-leiders verwacht dat de verkiezingen gevolgen zullen hebben voor ai-regulering en wereldwijde concurrentiekracht.
Verantwoord
Trump zal als nagenoeg zekere winnaar de ai-industrie weinig wetgevende kaders opleggen. Ideeën zoals die in Nederland bestaan over ‘verantwoorde ai’, ethiek, content-moderatie en het tegengaan van discriminatie als gevolg van ai hebben bij de Republikeinen weinig weerklank gevonden. Trump noemde de angst overdreven dat in ai-systemen een zekere vooringenomenheid sluipt waar vooral zwakkeren de dupe worden. Op dit punt verschilt hij aanzienlijk met het Nederlandse standpunt.
De Republikeinen zijn voorstander van laissez-faire, laissez-passer. Bovendien vrezen zij dat de Amerikaanse ai-industrie bij China achterop raakt als die sector te veel door wet- en regelgeving wordt belemmerd. In de ai-race gaat het volgens hen om het zo snel mogelijk op pole position komen en vooraan te blijven. De winnaar pakt bijna de hele markt, voor achterblijvers resteren slechts kruimels, aldus redeneren zij. Verder meent Trump dat het tegengaan van ‘bias’ in de praktijk betekent dat conservatieve meningen niet meer gehoord kunnen worden.
Big Tech
Verwacht wordt dat Trump Big Tech meer vrijheid zal geven en tot deregulering overgaat om ruim baan te maken voor innovatie. Minder overheidstoezicht kan ook gepaard gaan met minder anti-trustwetgeving.
In die politieke setting dringt de vraag zich op hoe Washington gaat reageren op nieuwe wet- en regelgeving van de EU. Als Amerikaanse techbedrijven zich door Brussel geschaad voelen, kan dat de beleidsmakers in Washington weer onder druk zetten. En Elon Musk en andere grote ondernemers uit Californië hebben al in meer of minder mate geanticipeerd op een nederlaag van de Democraten. Recent hebben ze hun lobby al meer op Trump gericht. En dat is niet zonder reden.
Pluche
De grote vraag is hoe ver Trump eenmaal in het pluche, overgaat tot protectionistische maatregelen die impact krijgen op de tech-industrie. Hij is niet vies van tariefmaatregelen, importquota en andere handelsbarrières ter bescherming van de eigen industrie. Dit kan leiden tot minder innovatie en gespannen internationale betrekkingen. Actueler dan ooit is de vraag of onze data honderd procent veilig zijn bij bedrijven als Microsoft die onder de Amerikaanse jurisdictie vallen. Dat- privacy krijgt nog meer prioriteit. De roep naar soevereiniteit en een eigen Europese cloudsector zal luider worden.
Het eerdergenoemde EY-onderzoek gaf al aan dat de uitslag van de Amerikaanse presidentsverkiezingen van grote invloed zal zijn op de richting van fiscaal, belasting-, tarief-, antitrust- en regelgevingsbeleid, evenals op rentetarieven, fusies en overnames, beursintroducties en ai-regelgeving. Meer geopolitieke veranderingen lijken voor de deur te staan. Trump wil de economische en ook militaire opmars van China tot staan brengen. En op gebied van handelspolitiek was bij ASML te zien hoe ver de invloed van Washington reikt.
