‘Oeps, er ging iets mis.’ Een dino met een voetbal verschijnt op het scherm. Het was voor duizenden leerkrachten en leerlingen deze week een bekend beeld. Waarom mogen ze niet teveel verwachten van Smartschool?
Scholen boden deze week voor het eerst sinds de lockdown nieuwe leerstof aan. De enorme toeloop leidde op Smartschool (en Bingel) tot vertragingen, ondanks hun investeringen in extra capaciteit.
Eigenlijk liep het meteen al fout. Versturen of bestanden downloaden ging niet of met vertraging op Smartschool. De foutmededeling gaf aan om vooral niet de helpdesk te contacteren. Leerlingen en leerkrachten verloren veel tijd.
Op Twitter zag je meteen de frustratie. De hashtag #smartschool was trending. Gedeelde smart is halve smart, ook bij Smartschool.
De beste meme op Twitter vond ik die van de serie Chernobyl waarbij professor Valery Legasov met een verrekijker naar een rokende reactor kijkt. Met de melding: ‘De Smartschool-servers op dit moment.’ Een meltdown is het daar waarschijnlijk niet, maar perikelen zijn er wel.
1. Onaangepast gebruik
In veel scholen schakelden leerkrachten digitale leerplatformen in die ze normaal al gebruiken voor huiswerk en herhalingsoefeningen. Maar aanvullend gebruik met Smartschool werd ineens hoofdgebruik.
Dat is een van de basics in softwareontwikkeling. Als tijdens de rit de vereisten veranderen, zit je al snel in de problemen.
2. Onaangepaste it-infrastructuur
Het gebruik van Smartschool Live – het onderdeel voor afstandsleren met webcam en chat – verdubbelde in vergelijking met de al heel drukke weken voor de paasvakantie. Maar dat onderdeel blijkt hooguit op een paar weken ontwikkeld.
Ze hebben er bij Smartschool naar eigen zeggen alles aan gedaan om de verwachte toestroom op te vangen. Het is dus niet gelukt. Tot overmaat van ramp had het systeem gisteren dan nog af te rekenen met een netwerkaanval. Het aantal servers ging maal zes, boven op een al eerder doorgevoerde upgrade. Voor de netwerkcapaciteit werken ze naar maal tien.
Maar het blijkt ontoereikend voor Smartschool, opvallend in tijden van cloud. Helemaal ongelukkig werd het toen de topman scholen en leerkrachten opriep om het gebruik van zijn systeem beter te spreiden, om pieken tussen 10.00 en 15.00 uur te vermijden. In het cloudtijdperk is dat op zijn zachtst gezegd een ongewone oproep.
3. Te ambitieus
Smartschool bestaat al sinds het begin van deze eeuw en is het geesteskind van het bedrijf Smartbit. Zij hebben hun opmars in de onderwijswereld stelselmatig verder gezet.
Al die jaren is de functionaliteit flink opgevoerd. Maar het is vooral een collaboration- en content- softwareplatform, en dus niet zozeer gericht op leerinhoud. Hiermee concurreert het (lokale) bedrijf dus ook met softwarebedrijven als Microsoft en Google. De komst van Smartschool Live is een aanbod dat bijvoorbeeld in het vaarwater van Teams of Zoom komt. Als je zoiets aanbiedt, moet je dat ook kunnen waarmaken
4. Te old school
We kunnen er niet omheen. Smartschool is niet de meest intuïtieve software. Ik merk dat zelf en hoor dat ook van heel wat gebruikers, die natuurlijk de interface van Facebook of Instagram (of Dropbox) gewend zijn. Ook op dat vlak is het als lokale leverancier niet makkelijk concurreren, en die consumerization is vaak een uitdaging bij bedrijfssoftware.
Maar dat doet niks af van het feit dat de toepassing een nogal old school overkomt. De hele opzet is eerder sequentieel en rigide. Dus niet alleen aan de backend, maar ook frontend.
5. Te weinig middelen en mankracht
Natuurlijk, de beste stuurlui staan aan wal. En intussen kan je natuurlijk ook kijken naar wat Smartschool wel realiseert: de Tour de France rijden met een stadsfiets. Want het platform is – nogmaals – altijd een aanvulling geweest op het klassieke lesgeven. Nu vervangt het alle lessen, al zijn ze hier natuurlijk zelf ook in meegegaan.
En meteen merk je ook de beperkingen van het systeem én bedrijf. Smartbit is een Limburgse kmo met 25 medewerkers. Of zoals ze het daar zelf ook stellen: ‘We zijn Google niet.’
Helaas voor Smartschool zijn al die gebruikers die diensten van Google wel gewend. En ook met die gebruikerservaring moet Smartschool concurreren.
