Zaterdagmiddag iets na twaalven. Het postkantoor in mijn gemeente. Zes wachtenden voor mij. Eén man met twee grote Ikea-zakken vol kartonnen dozen. Daarachter drie dames met schoendozen van Zalando. Om terug te sturen.
Zo’n zaterdag is geen uitzondering. Mijn postkantoor is intussen een e-commerce-verdeelcentrum/opslagplaats geworden. Ja, ik pleit ook schuldig. Ik kom er regelmatig pakjes ophalen voor pakweg een boek of toestel dat gedurende de week niet afgeleverd kon worden. Of om iets terug te sturen.
Afhankelijk van de bron gaat dertig tot vijftig procent van de aankopen via Zalando terug. Onze woonkamer is een pashokje geworden. Op zich is dat natuurlijk bizar. We maken ons druk om het klimaatakkoord van Parijs dat door president Trump is afgeschoten. We sakkeren op de files rond Antwerpen of Brussel. Maar tegelijk laten we Fedex, UPS of DHL overuren draaien en sturen alles massaal terug.
Buitenlandse shops
Het heeft even geduurd maar de Belg heeft e-commerce ontdekt en omarmd. Volgens vakvereniging Comeos is het hier jaarlijks goed voor 7,5 miljard euro. Daarmee heeft het een aandeel van ongeveer acht procent in de Belgische retail, maar Comeos ziet dit snel stijgen tot tien procent. Waarmee we op hetzelfde niveau komen als Nederland.
Er is wel één verschil: Belgen zijn kopers, en geen verkopers. Een groot deel van de aankopen gebeurt bij buitenlandse webshops, die vaak hun distributiecentrum vlak over de (Nederlandse) grens hebben. Vroeger trokken we voor ander spul de grens over, vandaag voor e-commerce. Maar het lijkt alvast even verslavend.
Nationale sport
Vandaag koopt 63 procent van de totale Belgische bevolking online, blijkt uit de cijfers van Comeos. Dat percentage blijft al enkele jaren eerder stabiel. Maar wat opvalt, is dat we alsmaar vaker online kopen en ook voor steeds grotere bedragen. Mode blijkt daarbij het populairst, gevolgd door reizen en elektronica.
Dat de vertrouwdheid toeneemt, merk je aan het feit dat steeds vaker aangekochte producten naar de verkoper terugkeren. Velen bestellen meerdere artikelen, maken thuis de selectie en sturen de rest terug naar de verkoper. Dat is gratis, net als de verzending zelf. Je moet al een behoorlijke loser zijn om het niet te doen. Pakjes terugsturen is onze nieuwe nationale sport geworden.
Zeventig stops per dag
De stille held van e-commerce is niet zozeer de postbode of -bediende. Dat is de koerier – in alle kleuren, talen en leeftijden – die bij jou thuis de pakjes komt afleveren. Overigens doorgaans een zelfstandige. De koerier die ik onlangs sprak, zei dat hij dagelijks al snel zeventig stops moet doen om uit de kosten te komen. Soms meer. Dat is dus: pakje afgeven, tekenen en zo snel mogelijk wegwezen.
Sommige koeriers worden betaald per pakje dat afgegeven wordt. Dat verklaart ook waarom ze soms weleens een pakje voor je deur zetten als er niemand thuis is. Want als de mensen niet thuis zijn en het pakje terug mee moet, verdienen zij dus…niks. Denk daar maar eens aan als je binnenkort nog eens staat te wachten op een zaterdagmiddag, met zes shoppers en een stapel schoendozen voor je.
