Dat schrijft persbureau Reuters na onderzoek in samenwerking met het Royal United Services Institute (RUSI), een in Londen gevestigde defensiedenktank, en iStories, een op Rusland gerichte onderzoeksnieuwssite.
De partijen onderzochten de import van chips van Westerse leveranciers door de Russen en het gebruik van die elektronica in wapensystemen. Dat deden ze nadat vanaf het front in de Oekraïne werd gemeld dat Russische raketten chips van Westerse leveranciers bevatten. De chips werden aangetroffen in raketten die niet geëxplodeerd zijn.
Ook zijn er douanegegevens doorgespit waaruit blijkt dat externe verkopers recent duizenden chips in Rusland invoerden van chipfabrikanten als AMD, Analog Devices en Infineon. Die leveranciers zijn inmiddels een intern onderzoek gestart naar de gang van zaken.
Texas Instruments
Infineon en Texas Instruments zeggen dat de producten al onderweg waren op het moment dat de Russische inval van Oekraïne begon. Intel stelt dat de goederen die het heeft verzonden, bestaan uit interne bedrijfsleveringen die verstuurd zijn voordat het bedrijf in april zijn activiteiten in Rusland staakte.
Gevraagd naar het gebruik van hun chips in Russische wapensystemen, zeggen de bedrijven dat ze zich houden aan exportcontroles en handelssancties. Infineon zegt tegen Reuters ‘diep bezorgd’ te zijn dat hun producten gebruikt worden voor doeleinden waarvoor ze niet zijn ontworpen.’ Intel reageert tegenover het persbureau dat het niet tolereert dat zijn producten worden gebruikt om mensenrechten te schenden.
Intel en AMD
Belangrijkste elektronische componenten voor moderne wapens zijn microcontrollers, programmeerbare chips en signaalprocessors. In de Russische wapens zijn onder meer producten teruggevonden van Amerikaanse chipmakers zoals Texas Instruments, Altera (onderdeel van Intel), Xilinx (eigendom van AMD) en Maxim Integrated Products (onderdeel van Analog Devices). Chips gemaakt door Cypress Semiconductor, nu eigendom van het Duitse Infineon zijn ook aangetroffen, aldus Reuters.
Smokkel
Volgens Reuters is de afhankelijkheid van Rusland van westerse elektronica voor zijn wapensystemen al jaren bekend. ‘Moskou heeft een lange geschiedenis met de smokkel van onderdelen voor militaire toepassingen uit de Verenigde Staten', stelt het persbureau. Het zou onder meer om kostbare gespecialiseerde chips voor satellieten gaan.
Op de dag van de Russische invasie van de Oekraïne kondigde het Witte Huis aan dat de Verenigde Staten en hun bondgenoten ‘brede beperkingen’ zouden opleggen om halfgeleiders, telecommunicatie, encryptiebeveiliging, lasers, sensoren, navigatie en luchtvaart- en maritieme technologieën te leveren aan Rusland. Veel niet-militaire technische producten zijn vrijgesteld van die boycot.
Consumentenelektronica
De meer geavanceerde Westerse chips in de Russische wapens zijn al jaren onderworpen zijn aan speciale exportvergunningen. Maar uit het onderzoek blijkt ook dat veel van de wapens beschikken over doorsnee computerchips en componenten die voor consumentenelektronica worden gebruikt. Deze zijn gemakkelijk verkrijgbaar en vallen niet altijd onder de exportbeperkingen.
Veel techbedrijven kondigden aan dat ze alle export naar Rusland hebben stopgezet. Toch ontdekte het rapportageteam dat de stroom van Westerse computeronderdelen van bekende fabrikanten naar Rusland niet is gestopt. Die handel loopt voornamelijk via niet-geautoriseerde tussenleveranciers, maar er zijn ook fabrikanten die blijven importeren.
De EU maakte eind juli bekend dat de export van tech-producten naar Rusland verder wordt beperkt. Ook onderdelen voor consumentenproducten die militair gebruikt kunnen worden, gaan in de ban.
Om te kunnen beoordelen moet u ingelogd zijn: