Blyaert Betwist: Innovatie of autonomie?

3 februari 2021 11:26 | Luc Blyaert

Enkele maanden geleden heeft BNPParibasFortis de automaten in het kantoor in Wezembeek-Oppem weggehaald. Geen manuele overschrijvingen meer. Voluit digitaal. Mijn ouders, krasse tachtigers, konden er niet meer terecht. Voortaan zorgen wij voor de betalingen voor water, gas, elektriciteit, belastingen op onroerend goed of mutualiteit. En hoewel we dat uiteraard met veel plezier doen, lijkt het toch alsof onze ouwelui een deel van hun autonomie opnieuw weg moeten geven.

Innovatie en autonomie gaan hand in hand voor wie digitaal helemaal mee is. Maar voor wie niet op de goede trein zit, staan ze vaak haaks op elkaar. Volgens de Koning Boudewijnstichting beschikt een derde van de bevolking over beperkte digitale vaardigheden. Veertig procent loopt zelfs het risico op digitale uitsluiting. Mijn ouders zijn helemaal uitgesloten.

Treinstation

Het huidige debat over de sluiting van de treinloketten pookt het vuur opnieuw op. Uiteraard kan je alsnog de automaat aanspreken, maar vertel me, waarom moet een ticket aan de automaat drie euro duurder zijn dan een kaartje via de app? Het is toch absurd dat je voor een tocht van drie minuten van Heverlee naar Leuven drie euro meer betaalt? Dat is een euro per minuut bovenop. De ratio ontgaat me. Mensen met een lage digitale kennis, vaak ook met een laag inkomen, betalen dus meer. Inclusie is niet meer van deze tijd.

De treinstations in grote steden zijn de kathedralen van de 21^ste eeuw geworden. Het prijskaartje van het station in Bergen van de schitterende Spaanse architect Calatrava is verdubbeld tot 324 miljoen euro en zal, als alles goed gaat, met acht jaar vertraging geopend worden. Daar kan je een hoop kaartjes voor kopen.

Aanvullende diensten

Maar waarom is het spoor niet inventiever? Stations zijn vaak grote ruimten, goed bereikbaar waar heel wat mensen langskomen. Waarom maakt men er geen afhaalpunten voor pakjesdiensten van? Dan kunnen ze openblijven en is er meer passage dan vroeger. En zo profileert de NMBS zich als een echte dienstenleverancier. De tijd dat men zich beperkt tot die ene taak, transport, is voorbij. Mobility-as-a-service is het adagium. Dat houdt ook een grotere dienstverlening in aan de klanten. Het zijn geen anonieme kaartjesverkopers.

Sommige banken hebben dat ook begrepen. Wij hebben hen destijds wel miljarden toegestopt om te overleven. Waarom stappen ze niet in projecten om de digitale vaardigheden van wie niet mee is, te ontwikkelen? En wat is er mis met een automaat per 10.000 inwoners? Moet kunnen, toch?