Digitaal examineren of e-assessment komt de laatste jaren meer en meer in beeld in het (hoger) onderwijs. Hoe sterk leeft het examen op pen en papier nog in de Vlaamse klas? En welke problemen kan digitaal examineren voor (hoge)scholen en universiteiten oplossen? Het West-Vlaamse softwarebedrijf Televic Education deed er onderzoek naar.
Uit dat onderzoek bij 25 onderwijsinstellingen blijkt dat digitaal examineren bij de meeste van hen wel al zijn intrede heeft gedaan, maar eerder beperkt wordt gebruikt in de dagelijkse praktijk. Digitaal examineren blijft in het algemeen ondergeschikt aan de klassieke papieren examens. Twintig procent van de ondervraagde onderwijsinstellingen examineert zelfs nog uitsluitend op papier. Zij hebben dus nog geen enkele stap richting online-examens gezet. Bij de resterende tachtig procent werd er reeds een beperkte vorm van digitaal examineren geïntroduceerd, maar geen enkele school vertrouwt zijn examens al volledig toe aan een digitaal platform. Papier blijft dus alomtegenwoordig.
Wanneer scholen gevraagd wordt waarom ze niet naar volledige e-examens overstappen, blijkt vooral de kostprijs hen tegen te houden. Dat is voor iets meer dan veertig procent de reden om het niet te doen. Geen tijd om de keuzes tegen elkaar af te wegen en/of met het gekozen platform te leren werken is voor ongeveer twintig procent de reden. Iets meer dan twaalf procent antwoordt dat het beleid er niet voor openstaat.
Toch beweegt er wat in het onderwijslandschap met betrekking tot examens. Bij iets meer dan driekwart van de ondervraagde onderwijsinstellingen is digitaal examineren één van de topics die in het strategische beleid zijn opgenomen. Zij zien in digitaal examineren vooral tijdswinst bij het opstellen en verbeteren van examens. Daarbij is de veronderstelling uiteraard dat de vrijgekomen tijd dan kan worden geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs. Meer dan zeventig procent van de ondervraagde onderwijsinstellingen wil in de toekomst investeren in (nieuwe) e-assessmentsoftware.
Joris Vanholme, business development manager van Televic Education, is het daar – niet geheel verrassend – mee eens: ‘De tijd en inzichten die digitaal examineren oplevert, zijn nuttig in te zetten in de zoektocht naar oplossingen voor de uitdagingen in het onderwijs. De tijd die leerkrachten, docenten of professoren besteden aan verbeteren kunnen zij immers niet gebruiken om hun cursus of les-aanpak te verbeteren of om in dialoog te treden met hun studenten. Ik geloof er dan ook sterk in dat de leerkracht door de introductie van digitaal examineren niet langer of meer hoeft te werken, maar de vrijgekomen tijd net efficiënter kan invullen.’
Dat examens louter voor het testen van kennis en het uitreiken van rapporten dienen, is duidelijk een voorbijgestreefde notie. De helft van de ondervraagde onderwijsinstellingen geeft aan de resultaten van digitale examens te willen gebruiken voor rapporten. Nog vaker komt echter aan bod dat men met de resultaten van digitale examens de student wil laten leren en individuele trajecten wil begeleiden (ruim driekwart van de respondenten geeft dit aan). Ook de resultaten gebruiken om toekomstige examenvragen anders en beter op te stellen is een vaak aangehaald doel (ook meer dan driekwart).
