Het duurt nog zeker een jaar voordat de Europese Commissie (EC) met wet- en regelgeving rondom robotisering en kunstmatige intelligentie komt. Dat zei Roberto Viola, algemeen directeur van DG Connect, de organisatie die zich sinds juli 2016 namens de Commissie bezighoudt met wet- en regelgeving voor communicatienetwerken, content en technologie.
Hij sprak tijdens een seminar over robotisering en kunstmatige intelligentie in Brussel waar Computable ook aanwezig was. Viola lichtte toe dat lidstaten voor een groot deel zelfstandig moeten bepalen welke wetten en regels ze zullen implementeren, maar wil op hoofdlijnen wel een aantal zaken in Europees verband vastleggen.
Belangrijke onderwerpen in het kader van die Europese wet- en regelgeving zijn: de gevolgen van robotisering op de arbeidsmarkt, aansprakelijkheid (wie is er verantwoordelijk voor bijvoorbeeld een ongeluk met een zelfsturende auto: fabrikant, eigenaar of ontwikkelaar?), beveiliging, privacy, eigendom van gebruikte data en standaardisatie.
Tijdens de bijeenkomst lichtte een juridische adviescommissie van het Europees parlement een voorlopig adviesrapport toe waarin het de EC adviseert over verschillende juridische, ethische en maatschappelijke kwesties rondom robotisering en kunstmatige intelligentie. De definitieve versie wordt 16 februari 2017 voorgelegd aan de Europese Commissie. Die krijgt vervolgens drie maanden de tijd om te reageren.
Wetgeving
De EC heeft binnen Europa de politieke macht om de adviezen ook daadwerkelijk om te zetten in wet- en regelgeving. Viola: ‘We zullen binnen een jaar de eerste stappen zetten om te komen tot wetgeving.’
Het is nog de vraag hoe ver die Europese wetgeving zal reiken. In verschillende discussies tussen parlementsleden en sprekers uit de wetenschap en de industrie klinkt door dat het waarschijnlijker is dat specifieke regels per branche of toepassing worden aangepast. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om het openstellen van de openbare weg voor zelfsturend verkeer.
Ook zal gekeken worden of regels voor de consumentenmarkt moeten worden aangepast, bijvoorbeeld voor de intrede van robots in huishoudens.
Consumenten, bedrijven en concurrentie
Met regelgeving wil Europa de snelle opkomst van robots reguleren. Hoofdrapporteur van het adviesrapport Mady Delvaux benadrukt dat het niet gaat om het remmen van innovatie, maar dat duidelijke richtsnoeren voor betrokkenen gewenst zijn. Ook moeten consumenten en bedrijven beschermd worden tegen risico’s die robots en kunstmatige intelligentie met zich meebrengen. Wetgeving draagt volgens haar ook bij aan eerlijke concurrentie.
Binnen Europa is het gebruikelijk dat het parlement de commissie adviseert en vervolgens tot regelgeving komt op basis van die adviezen. Parallel aan het adviesrapport heeft de EC de beschikking over een breed scala aan rapporten en studies naar de opkomst van digitalisering en datagebruik en de gevolgen voor de economie.
