Eigenlijk moet ik zeggen dat ik een beetje verbaasd ben dat een oude rot als David Geens zich ook laat inpakken door het technologie marketing sprookje van het moment. Internet, de kranten staan er vol van en zelfs politici slaan je er mee rond de oren. De lijn is we kunnen toch niet achterblijven! Dit is het einde van onze economie! Wij hebben de hoofdstad van Europa! Ik hoor zo weinig echte inhoudelijke argumenten dat het bijna op een soort hersenspoelen begint te lijken.
Alleen houdt de 5G-fanclub weinig rekening met de werkelijkheid. Eerst en vooral, 5G is een technologie die geen bestaand probleem oplost. Slechts voor zeer marginale toepassingen hebben we een lage latency en hoge bandbreedte mobiel echt nodig. Wat we wel nodig hebben is overal 4G of tenminste 3G coverage met voldoende backbone. En kom aub niet af met ‘autonome voertuigen’. Iedereen die een beetje nadenkt, weet dat we daar de coverage niet voor hebben en de voertuigen op zijn minst in staat zullen moeten zijn hun eigen beslissingen te nemen. Ook voor iot en smart cities (allebei termen die tegenwoordig alles en niks betekenen) hebben mijns inziens geen enorm competitief voordeel van 5G. Volgens mij zijn er geen eindklanten die vragen wat 5G belooft te bieden, laat staan er geld voor op tafel willen leggen. Ik kom wel veel klanten tegen die betere dekking, betere echte netwerk-kwaliteit, dienstverlening en vooral een lagere kostprijs vragen.
Wil je een ander teken aan de wand zien? De laatste iPhone heeft geen 5G ondersteuning. Er is ook geen echte toepassing voor 5G op mobiele devices. De laatste 4G LTE varianten halen tussen een 0,5Gbit upload. Ik twijfel er niet aan dat 5G-fans een paar niche-toepassingen, die 5 man en een paardenkop gebruiken zullen kunnen verzinnen. Maar er is mijns inziens geen echte toepassing.
Een belangrijke toepassing van 5G technologie die volgens mij in een eerste fase wel zal afzet krijgen is quasi vaste site-2-site verbindingen maar daar zijn op dit moment al andere oplossingen voor. In Kuwait wordt bijvoorbeeld 5G-to-the home gepromoot. Mijns inziens een toepassing die nauwelijks kans maakt in een dichtbekabeld en binnenkort beglasvezeld land als het onze.
Fake-it-till-you-make-it
De rollouts zijn er ook niet echt op dit moment. Oké, Korea en China hebben een hoop installaties maar in de VS verwacht men tegen 2020 slechts beperkte uitrol in veertien stedelijke gebieden. Merendeel van die roll-outs zal trouwens op basis van mmwave zijn. 5G ranges zullen ook relatief beperkt zijn, wat de kostprijs voor de rollout van het netwerk weer gaat opdrijven. Dit werkt op heel hoge frequentiebanden. Iedereen met een beetje natuurkennis weet dan dat het nooit indoor gaat functioneren. Zo’n beetje hetzelfde probleem als het Astrid-netwerk van onze hulpdiensten nu heeft. Volgens mij een dealbreaker. Marketing-technisch noemen een paar spelers hun geüpgraded 4G dan maar 5G zoals AT&T in de States geprobeerd heeft. Fake-it-till-you-make-it.
Als je je 5G smartphone zal willen gebruiken waar een telefoon tot nog toe echt voor gebouwd werd namelijk om te bellen, zijn er ook nog een paar valkuilen in de rollout van 5G ( net zoals die er waren bij de rollout van 4G). Vooral handoff van de voice verbinding naar 4G (of 3 of 2G) als er geen 5G-dekking is, wordt ook een uitdaging. Handover naar 4G zal wel werken maar in zoverre dat ik het begrepen heb, is er geen handover in de standaarden voorzien naar 3 en 2G. Elk nadeel heeft zijn voordeel zou Johan Cruyff zeggen. Word je niet meer telefonisch lastiggevallen op de trein één keer je een 5G telefoon hebt.
De Donald Trump of wireless
Je kan je ook afvragen of die telco’s er werkelijk beter van gaan worden. Volgens mij zijn ze zichzelf in de voet aan het schieten. In veel andere landen waar er geen oligopolie is qua telecommunicatie zoals bij ons heb je all-you-can-eat, onbeperkte data-pakketten. Financieel gezien betekent dit voor een mobiele operator dat de hoeveelheid verkeer exponentieel omhooggaat, maar dat hij voor dit meer verkeer geen of nauwelijks meer centen binnenkrijgt. Dit zou voor hen het uitrollen van 5G wel eens een verlieslatende operatie kunnen maken.
Er wordt ook nauwelijks gepraat over die andere draadloze technologie die we elke dag gebruiken. Wat wordt de rol van Wi-Fi en meer bepaald het nieuwe Wi-Fi6 (noot: een standaard die wel in de nieuwe iPhone zit) Wi-Fi6 belooft 40 procent meer bandbreedte, een minder batterij-verbruik voor de toestellen die er zich mee verbinden en ook beter zou gaan werken in overbevolkte omgevingen zoals stadia met massaal veel toestellen. Wordt Wi-Fi(6) iets wat naast 5G zal blijven staan, een tussentijds lapmiddel of gaat het 5G overbodig maken?
Ik hoorde een criticaster van 5G die om commerciële redenen liever anoniem blijft, boven pot en pint het volgende zeggen: ‘5G is the Donald Trump of wireless, a load of abstract not to the point nonsense. You can go along and brainwash people for a while but it will break down at a certain time. The truth will come out and you’ll see the damage.’
Qui bono?
Als ik een must-do verhaal hoor, heb ik als cynische oude zak geleerd om eerst de vraag te stellen Qui bono? Wie wordt er beter van dat dit riedeltje her en der verkocht wordt? Er zijn een heel aantal partijen die beter worden. De politici hebben een simplistisch technologie-verhaal om zich mee te profileren, Telco’s hebben een stok achter de deur om goedkoop spectrum en beter condities met de overheid te kunnen verkrijgen. Zeker in tijden dat in grote steden als Brussel er terecht of onterecht ernstige vragen worden gesteld bij het blindweg neerpoten van meer zendtorens. En bovendien zijn er ook nog een paar mobiele netwerk-leveranciers die weinig economische toekomst hebben en die een slaatje willen slaan met een mix van 5G-jingoisme en xenofobie. En zal ook wel een hele gilde aan consultants, analisten en journalisten de kaas op hun boterham mee kunnen verdienen. En ja als het in je politieke agenda past kan je het ook gebruiken om aan te tonen hoe achterlijk ze in Brussel zijn.
We leven in interessante tijden. Ik denk dat 5G er zeker zal komen maar dat het, op een paar hotspots zoals Korea, China en India na, veel langer zal duren en weinig revolutie zal meebrengen. 5G gaat de klimaatcrisis of honger in de wereld niet oplossen. Bovendien zien we nu al een 25 procent verbetering van 4G en gaat voor de telco’s de kostprijs per bit op dit oude datanetwerk een stuk lager. Als een paar 5G marketingsprookjes met zich meebrengen dat mijn 4G beter werkt, kan ik best met wat technische blabla leven.
Jan Guldentops, lector, onderzoeker en consultant bij BA
Wie is de auteur?
Met zijn team bij BA, een consultancy bedrijf voor het conceptualiseren, bouwen, beheren en troubleshooten van ICT-, netwerk- en security oplossingen, biedt Jan Guldentops, lector, onderzoeker en consultant, zijn klanten Common Sense as a Service aan en helpt hij hen licht te zien in het strategisch en praktisch aanpakken van infrastructuur-, netwerk- en securityproblemen. Als onderzoeker ontdekte en documenteerde hij de security-problemen in België’s eerste online bank en werd hij later door de waarzegger (zie video) bekend als rechterhand van Big Brother.